Thị trường chứng khoán phát triển, bên cạnh các kiểu đầu tư trực tiếp truyền thống còn có loại hình đầu tư gián tiếp qua các quỹ uỷ thác đầu tư.
Đây là hình thức đầu tư có nhiều ưu điểm, mức độ rủi ro thấp, việc tham gia hay rút khỏi quỹ cũng nhanh chóng và dễ dàng, tuy nhiên cũng còn những rủi ro của loại hình đầu tư này đó là trường hợp nhà đầu tư đầu tư không quản lý được nguồn tiền, rủi ro khi đầu tư vào những quỹ không sinh lời… Chính vì vậy, nhà đầu tư cần hiểu bản chất về loại hình đầu tư thông qua quỹ này để có những quyết định cho phù hợp.
Quỹ uỷ thác đầu tư
Quỹ ủy thác đầu tư (Investment Trust Fund) là loại quỹ được hình thành nên nhờ sự góp vốn của các nhà đầu tư khác nhau và sau đó được đem đi đầu tư vào các dự án sinh lời.
Bên ủy thác có thể là cá nhân tổ chức, doanh nghiệp có một số vốn nhất định, muốn dùng nó để đầu tư kiếm lợi nhưng còn đang phân vân không biết nên làm gì tốt nhất. Bên nhận ủy thác có thể là các ngân hàng, tổ chức tín dụng, các công ty quản lý quỹ, quỹ đầu tư ủy thác.
Tóm lại, quỹ đầu tư ủy thác là nơi mà những người có nhu cầu đầu tư, góp vào một số vốn để quỹ đem đi đầu tư. Bản thân người góp vốn không cần tự mình thực hiện đầu tư.
Quỹ đầu tư ủy thác là một dạng công ty đầu tư nhưng vốn để đầu tư không phải từ vốn điều lệ hay vốn tự có. Quỹ đầu tư này sẽ nhận vốn từ những nhà tài trợ – bên ủy thác – để đem đi đầu tư.
Quỹ đầu tư ủy thác thành lập với mục đích xác định trước, các danh mục đầu tư, kênh đầu tư đều được phân tích và lựa chọn ngay từ lúc thành lập. Ngay khi nhận được vốn từ những nhà tài trợ, quỹ này sẽ dùng chúng để đi đầu tư vào các kênh tài chính có lợi nhuận cao, rủi ro thấp.
Quỹ uỷ thác đầu tư được hình thành dựa trên sự góp vốn của các nhà đầu tư để đưa đi đầu tư vào các dự án. Chính vì vậy, quỹ đầu tư ủy thác sẽ thực hiện phát hành một số lượng cổ phiếu nhất định để huy động vốn. Hàng năm, số phiếu phát ra đều có quy định rõ ràng và cụ thể về số lượng, không thể tăng hay giảm.
Khi thị trường mở, nhà đầu tư có quyền mua bán cổ phiếu còn khi thị trường đóng thì không. Nếu khi đó bạn muốn rút khỏi quỹ đầu tư thì bạn phải giao dịch với bên uỷ thác để bán lại. Khi đó, dĩ nhiên bạn sẽ được hoàn trả lại số tiền ban đầu.
Phân loại quỹ ủy thác đầu tư
Có nhiều cách phân loại quỹ uỷ thác đầu tư, trong đó phổ biến nhất là là ủy thác vốn chủ sở hữu và ủy thác thu nhập cố định.
- Ủy thác vốn chủ sở hữu (cổ phiếu)
Cổ phiếu được xem như một phần tài sản của nhà đầu tư trong công ty phát hành và được định dạng trên giấy chứng nhận. Là người nắm giữ được cổ phiếu của một công ty đồng nghĩa với việc trở thành một trong những chủ sở hữu của công ty đó.
Hình thức ủy thác vốn chủ sở hữu còn phụ thuộc vào từng danh mục đầu tư. Hiện nay, nhà đầu tư thường lựa chọn danh mục đầu tư theo ngành để tập trung vào một thị trường cụ thể và tận dụng sự tăng giá trong các phân khúc thị trường.
Hình thức ủy thác này có phần mạo hiểm bởi sẽ không biết được công ty mình đầu tư vào có phát triển lâu dài hay không. Nếu làm ăn phát đạt thì nhà đầu tư sẽ sinh lời nhiều còn thua lỗ thì có khi mất trắng tay.
- Ủy thác thu nhập cố định (trái phiếu)
So với hình thức cổ phiếu thì đây là phương án đầu tư an toàn hơn. Bởi thực tế nó hoạt động dựa trên vòng tuần hoàn lặp đi lặp lại cho tới khi thanh khoản đầy đủ. Công ty ủy thác sẽ quy định mỗi đơn vị cổ phiếu phát ra cần đảm bảo bán hết trước hạn giao dịch. Sau đó thì bên ủy thác mới tiếp tục đầu tư tiếp.
Đối với loại thu nhập cố định miễn thuế, quỹ ủy thác sẽ được đầu tư vào một nhóm trái phiếu cung cấp thu nhập hàng tháng được miễn thuế thu nhập liên bang. Còn khi thu nhập là cố định chịu thuế thì sẽ đầu tư vào nhóm trái phiếu gồm các vấn đề công ty, đại lý cung cấp thu nhập.
Những lưu ý khi tham gia quỹ uỷ thác đầu tư
- Chú ý tới các danh mục đầu tư và xem xét nó có tính chất ngắn hạn hay dài hạn để đưa ra lựa chọn phù hợp đối với quỹ của mình. Thông thường, danh mục đầu tư dài hạn sẽ có tính ổn định hơn, dễ đánh giá được các biến động nên đảm bảo sự an toàn cho nhà đầu tư. Ngược lại, danh mục ngắn hạn sẽ có những biến đổi bất ngờ, khó nắm bắt thay đổi dẫn tới rủi ro cao.
- Nêu rõ quan điểm với bên nhận uỷ thác đầu tư. Khi làm việc với bên nhận ủy thác, nhà đầu tư phải nêu rõ mình muốn gì, thực hiện việc đầu tư như thế nào,… Hai bên hiểu được ý nhau thì từ đó mới làm việc ăn ý, giải quyết ổn thỏa mọi vấn đề. Ngoài ra, không quên cập nhật thường xuyên bản cáo bạch để dễ dàng phân tích thị trường cũng như tiềm năng hoạt động của quỹ đầu tư ủy thác.
- Có cái nhìn dài hạn về hoạt động đầu tư. Trong kinh doanh, nguyên tắc mà chính bản thân bạn phải nhớ là lợi nhuận sẽ đi đôi với rủi ro. Chính vì vậy, hoạt động đầu tư cũng phải xem xét thật kỹ lưỡng để có cái nhìn dài hạn hơn. Tránh tình trạng thấy lợi nhuận trước mắt nên đầu tư ồ ạt dẫn tới thất thoát và thua lỗ quỹ./.
