Nhiều người lao động thắc mắc khi thử việc có phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc không? Nếu không thì khoản tiền tương đương với mức đóng bảo hiểm xã hội của người lao động được chi trả thế nào? Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, Bộ luật lao động năm 2019 quy định cụ thể về vấn đề này.
- Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, có 9 trường hợp người lao động phải tham giao bảo hiểm xã hội bắt buộc.
- Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;
- Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;
- Cán bộ, công chức, viên chức;
- Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;
- Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí;
- Người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;
- Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tácxã có hưởng tiền lương;
- Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn.
Như vậy, người lao động làm việc trong thời gian thử việc thì không phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Lưu ý trường hợp thỏa thuận nội dung thử việc ghi trong hợp đồng lao động mà hợp đồng lao động thuộc diện đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thì người sử dụng lao động và người lao động phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho cả thời gian thử việc.
Căn cứ theo Mục 3 Công văn 2447/LĐTBXH-BHXH ngày 26 tháng 07 năm 2011 của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội:
Đối với người lao động có thời gian thử việc ghi trong hợp đồng lao động mà hợp đồng lao động đó thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, thì người sử dụng lao động và người lao động phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho cả thời gian thử việc. Mức tiền lương, tiền công làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội trong thời gian thử việc là mức tiền lương, tiền công ghi trong hợp đồng lao động.
- Chi trả khoản tiền tương với mức đóng bảo hiểm xã hội
Pháp luật hiện hành quy định về việc trả khoản tiền tương đương với mức đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế đối với người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo Bộ luật Lao động năm 2019.
Cụ thể, tại Khoản 3 Điều 168 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định:
- Đối với người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp thì người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả thêm cùng lúc với kỳ trả lương một khoản tiền cho người lao động tương đương với mức người sử dụng lao động đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
Ngoài ra, cũng theo quy định tại Điều 24 Bộ luật Lao động năm 2019, nội dung hợp đồng thử việc bao gồm:
- Tên, địa chỉ của người sử dụng lao động và họ tên, chức danh của người giao kết hợp đồng lao động bên phía người sử dụng lao động;
- Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi cư trú, số thẻ Căn cước công dân, Chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu của người giao kết hợp đồng lao động bên phía người lao động;
- Công việc và địa điểm làm việc;
- Mức lương theo công việc hoặc chức danh, hình thức trả lương, thời hạn trả lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác;
- Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;
- Trang bị bảo hộ lao động cho người lao động
Như vậy có thể thấy, trong nội dung của Hợp đồng thử việc không có nội dung về đóng bảo hiểm xã hội, do vậy trong trường hợp này người sử dụng lao động không phải trả thêm khoản tiền này vào lương cho người lao động trong thời gian thử việc./.